Ankara Roma Agustus Tapınağı
Ankara Roma Tapınağı Nerede? Augustus Tapınağı Ankara tarihi. Hacı Bayram Cami.
Agustus Tapınağı nasıl yazılır
Augustus Tapınağı Ankara
Ankara Roma Augustus Tapınağı, Ankara’nın merkezi olan Ulus Meydanındaki Hacı Bayram Caminin hemen arkasında bulunmakta dır.
Augustus, ölümünden on altı ay önce Vesta rahiplerine dört belge teslim eder. Bunlardan biri özel istekleri ve vasiyet namesidir. Diğeri, cenaze töreni hakkındaki buyruklarını, üçüncüsü imparatorluğun parasal ve askeri durumu ile ilgili kayıtları kapsamakta ve dördüncüsünde ise yaşadığı sürece yaptığı işler sırasıyla anlatılmaktaydı. Bunlardan ancak sonuncusu Ankara Augustus Tapınağı duvarlarına iki dilde, Hellence ve Latince yazılmış olarak günümüze değin gelmiştir.
Res Gestae Divi Augusti Türkçe Tercümesi
Metal plakalar üzerine yazılı, Roma da İmparatorun mausoleumunun (Mosele) önünde yer alan orijinal metin tamamen yok olmuştur. Ancak bir rastlantı sonucu Pisidya’daki Antiochia’da (bugünkü Yalvaç) yapılan kazılarda Latince metin parçaları ortaya çıkarılmıştır. Bunlar Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmektedir ve Ankara tapınağındaki yazıtın bazı eksik bölümleri bu parçalarla tamamlanıp okunmuştur.
Frygia’da Apollonia’da ( bugünkü Uluborlu ) bulunan Hellence kopya, orijinal metnin daha iyi anlaşılabilmesine fazla katkıda bulunamamıştır. Augustus’un uğraşılarını anlatan Latince metin Pronaosun iki duvarının iç yüzlerinde yer almaktadır. Ayni yazıtın hellencesi ise naosun güney batı tarafının diş yüzüne yazılmıştır. Günümüze kadar bilinen diğer iki kopyasına ait parçalar da yine Anadolu’da ele geçirilmiştir.
Bu yazıtın üzerinde ki Res Gestae Divi Augusti Türkçesi Tanrılaşmış Augustus’un Yaptığı İşler demektir.
Ankara Roma Tapınağın diğer ucunda antalar arasında iki sütunu bulunan opisthodomos yer alır. Roma İmparatorluk çağında tapınak tanrılaştırılmış Augustus ve tanrıça Roma’ya ayrılmıştır.Roma egemenliğinden önce burada Men ve Kybele’ye tapınılmış olmalıdır.
Tapınak M.S.2. yüzyılda dar yüzlerinde 8, geniş yanlarında ise 15 sütun kapsayan İon düzenindeki bir peristasis ile çevrilmiştir. Peristasis ile duvar arasında kalan genişlik iki sütun arası uzaklığın iki katidir. Böylelikle tapınak pseudodipteros düzenine sokulmuştur.Yapı basamaklarla çıkılan 36×54,82m.ölçüsünde bir podyum üzerine oturtulmuştur. Naos kendi basına 12,8×28,21 m.lik bir alanı kaplamaktadır.
Çatı, bas taban ve sütunlu galeri günümüze değin korunmamıştır. Ankara RomaTapınağı Hristiyanlar tarafından kiliseye dönüştürüldüğünde cella ve opisthodomosu birbirinden ayıran duvar yıkılmış ve ancalar arasındaki iki sütun kaldırılarak, ek yapılar için daha çok yer açılmıştır.Güney doğu duvarında görülen üç pencerede bu dönemden kalmalıdır.
Ankara, 15.yüzyıl baslarında Türklerin eline geçince, tapınağın kuzey bati kösesine bitişik olarak Hacı Bayram camii yapılmıştır. Cellanın kuzey bati duvarının bir bölümü 1834’de yıkılmış olmakla beraber, tapınak bugün için iyi korunmuş durumdadır.İsçilik o derece yüksek bir düzeydedir ki bazı uzmanlar bu tapınakta Helenistik dönem stili görüldüğünü öne sürmüşlerdir. Augustus’un uğraşlarını anlatan yazıt daha geç bir dönemde, yani tapınağın yapılısından sonra duvara kazılmıştır, çünkü bloklarda anathyrosislerin varlığı, onların üzerlerinde yazıt taşıyacakları düşünülerek hazırlanmadıklarını açığa vurmaktadır.Bununla birlikte mermer bloklarda ve süslerde görülen özenli isçilik ve bunların yani sıra yazıtın kutsal yapının tamamlanmasından sonra yazılmış olması, Martin Schede’nin 30 yıl önce önerdiği gibi tapınağı M.Ö. 2. yüzyıla tarihleşmemizi sağlamaz. Aksine tapınağın Augustus’un Galatia eyaletini Roma’ya katmasını kutlamak nedeniyle M.Ö. 25’den az sonra yapıldığı anlaşılmaktadır. Gerçekten, tapınağın en eski bölümlerinde görülen dekorasyon,örneğin paletler ve özellikle opisthodomos duvarının alt kesimi boyunca uzanan akanthus yaprakları, Erken Augustus Döneminden daha erken çağa ait gibi görünmemektedirler. 2. yüzyılın son yarısından kalma Geç Helenistik örneklerle karşılaştırıldıklarında daha az ince isçilik gösterdikleri ortaya çıkmaktadır. Öte yandan Cella duvarının üst bölümlerindeki bezemelerde, inci dizisindeki incilerin geniş oluşlarından, onların daha geç bir dönemde yapıldıkları söylenebilir.
Kolonadin kuzey bati antasi üzerindeki yazıttan, Augustus ve Roma’ya adandığını biliyoruz.Görüşlerini sikkelerin ortaya koyduğu verilere dayandıran Martin Schede, tapınağın başlangıcında Men ve Kybele için yapıldığını söylemektedir.
Augustus Tapınak, Pierre Lambrechts tarafından kısa süre önce Pessinus da ortaya çıkarılan tapınakla ve Efes, Sardes ve Menderes Magnesiasi’ndaki Artemis kutsal yapılarında görüldüğü gibi Anadolu geleneğini sürdüren tüm Hellen tapınaklarında olduğu gibi batıya batmaktadır.
AUGUSTUS VASİYETNAMESİ
Roma İmparatoru Augustus tarafından kaleme alınan ve kendi dönemindeki olayları özetleyen siyasal belge. Augustus, bu metni ölümünden önce Roma’daki Vesta tapınağı rahibelerine verdi.Ölümünden sonra Senato’da okunarak Tiberius tarafından tapınağın önüne dikilen iki sütuna yazdırıldı.Kopyalarda eyaletlerdeki Augustus tapınaklarına gönderildi.Galatia eyaletinin merkezi olan Ancyra’daki Augustus Tapınağı’nın duvarında Latince ve Grekçe kopyaları vardır.Metinlerdeki eksik bölümler Pisidya’daki Antiokheia (Yalvaç) kentinde bulunan Latince, Apollonia’da (Uluborlu) bulunan yunanca kopyalarla tamamlandı.Buluntu yerine göre Monumentum Ancyranum yada Ankara anıtı diye de anılan yazıt, G.Perrot ve E.Guillaume tarafından incelendi. (1861) TH.Mommsen tarafından Res Gestae Divi Augusti adıyla yayımlandı. (Berlin 1883)
